ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3: «Ασφάλεια στο Νερό σε Κολυμβητικές Δεξαμενές»


Διαδικασίες Λειτουργίας
Κάθε κολυμβητήριο πρέπει να έχει Γραπτές Διαδικασίες Λειτουργίας, ώστε η πισίνα να λειτουργεί με ασφάλεια. Αυτές οι διαδικασίες περιλαμβάνουν τις Διαδικασίες Καθημερινής Λειτουργίας και το Σχέδιο Επείγουσας Δράσης.

Οι Διαδικασίες Καθημερινής Λειτουργίας περιλαμβάνουν τακτικές επιθεώρησης της πισίνας, έλεγχο εισόδου στις πισίνες, έλεγχο στα ανώτατα όρια της εισόδου, προπόνηση των ναυαγοσωστών, κανόνες ασφαλείας του λουόμενου, καταστάσεις ενοικίασης του χώρου από τρίτους, χρήση των καλυμμάτων της πισίνας.

Το Σχέδιο Επείγουσας Δράσης περιλαμβάνει διαδικασίες για συνωστισμό και άτακτη συμπεριφορά, έλλειψη διαύγειας στο νερό, εκκένωση των κολυμβητηρίων για διάφορους λόγους (ανεπαρκή φωτισμό, ανεπαρκή δόμηση, έκδοση τοξικών αερίων, σοβαρούς τραυματισμούς σε λουόμενο, πνιγμό, απειλή βομβιστικής επίθεσης και άλλα επείγοντα περιστατικά).

Τι Πρέπει να Προσέχουμε στις Πισίνες
Πριν πέσεις στο νερό, επισκέψου την τουαλέτα.
Κάνε ντους πριν εισέλθεις στη πισίνα και στο τέλος.
Όταν κάνεις σαπουνίζεσαι στις ντουζιέρες ή ξυρίζεσαι στους νιπτήρες, κλείνε την βρύση. Το νερό είναι υπερβολικά πολύτιμο και δεν υπάρχει λόγος να το σπαταλάς καθώς σαπουνίζεσαι.
Διατήρησε την πισίνα καθαρή και μην ουρείς στο νερό.
Ακολούθησε τους κανόνες ασφαλείας του κολυμβητηρίου και τις οδηγίες του ναυαγοσώστη.
 Συμβουλέψου το ναυαγοσώστη. Μην του μιλάς αρκετή ώρα, όταν βρίσκεται σε υπηρεσία.
Τα παιδιά να συνοδεύονται πάντα από ενηλίκους.
 Πριν καταδυθείς στην πισίνα, δες αν υπάρχει κάποιος κάτω από την επιφάνεια του νερού.
Άτομα με αναπηρία μπορούν να κολυμπήσουν με άδεια ιατρού. Η θερμοκρασία του νερού να είναι πιο υψηλή για συγκεκριμένες αναπηρίες.
Περίμενε 1 ώρα μετά από ελαφρύ φαγητό ή 3 ώρες μετά από βαρύ για να χωνέψεις, και μετά κολύμπησε. Έντονη προπόνηση μετά το φαγητό ίσως προκαλέσει στομαχικές κράμπες ή εμετό.
Τοποθέτησε το κλειδί του ντουλαπιού σου γύρω από το χέρι ή το πόδι σου, αλλά βάλε το κλειδί κάτω από το κάλυμμά του. Αν δεν το κάνεις, μπορεί να γδάρεις το δέρμα κάποιου άλλου.
Να έχεις τα νύχια σου κομμένα για να μην τραυματίσεις κάποιον.
Βγες από τη πισίνα όταν αισθανθείς κρύο.
Γνώριζε τις εξόδους κινδύνου.
Αν είσαι αρχάριος κολυμβητής, να επιτηρείσαι από ενήλικο ή τον ναυαγοσώστη.
Αν η πισίνα χλωριώνεται, τα κολυμβητικά γυαλιά είναι χρήσιμα για την προστασία των ματιών σου. Βεβαιώσου πως τα γυαλιά που επέλεξες είναι τα κατάλληλα.
Μια τραυματική εμπειρία μπορεί να τρομάξει το άτομο και να του στερήσει την εμπιστοσύνη. Αν κάποιος σπρώξει για πλάκα έναν αρχάριο κολυμβητή στο νερό ή τον κρατήσει κάτω από την επιφάνεια του νερού, μπορεί να τον τρομάξει. Θα χρειαστεί καιρός για την απόκτηση της χαμένης αυτοπεποίθησης.
Η βρεφική κολύμβηση να ενθαρρύνεται σε οργανωμένα μαθήματα. Πολλά παιδιά κολυμπούν έχοντας ικανοποιητικό επίπεδο πριν μάθουν να περπατούν! Όσο πιο νωρίς τα παιδιά ξεκινήσουν κολύμβηση τόσο το καλύτερο. Τα βρέφη έχουν αρκετό λίπος και επιπλέουν εύκολα. Επίσης, δεν φοβούνται το νερό. Βεβαιώσου ότι η πρώτη εμπειρία του παιδιού είναι ευχάριστη.
Βεβαιώσου πως το νερό είναι καθαρό από αντικείμενα ή ανθρώπους πριν βουτήξεις μέσα.
Όλες οι πισίνες πρέπει να έχουν ενδείξεις βάθους του νερού για τα βαθιά και τα ρηχά.
Όλο το προσωπικό της πισίνας, πρέπει να είναι ικανό να εντοπίζει ένα λουόμενο που βυθίζεται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το νερό πρέπει να είναι καθαρό και διαυγές ώστε να είναι δυνατός ο εντοπισμός του θύματος. Το βάθος του νερού, η διαύγεια, και η αντανάκλαση στην επιφάνειά του, παίζουν σημαντικό ρόλο στην ορατότητα του πυθμένα.
 Όλες οι πισίνες, να έχουν βοηθήματα επίπλευσης τοποθετημένα σε διάφορα σημεία για λόγους ασφαλείας, και προσβάσιμα από τον ναυαγοσώστη.
Στην πισίνα με κατηφορικό πυθμένα, ένα σκοινί ή κοντάρι να δείχνει το όριο του ρηχού νερού έτσι ώστε οι κολυμβητές με διαφορετικό επίπεδο ικανοτήτων να γνωρίζουν το σημείο της πισίνας στο οποίο θα προπονηθούν.
Η σωματική επαφή μέσα στο νερό είναι πιο πιθανή από ότι στη στεριά, και για αυτό δεν πρέπει να φοριούνται αιχμηρά αντικείμενα που μπορεί να οδηγήσουν σε γδάρσιμο η τραυματισμό.
Μην κάνεις πρακτική εξάσκηση κρατώντας την αναπνοή σου για πολύ ώρα κάτω από το νερό. Αυτό ενθαρρύνει την υπεραναπνοή. Αθλήματα όπως η συγχρονισμένη κολύμβηση με το κράτημα της αναπνοής μπορεί να αποβεί επικίνδυνο, χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση.
Μη τρέχεις γύρω από το χείλος της πισίνας. Είναι βρεγμένο και μπορεί να γλιστρήσεις. Μερικά πατώματα πισινών είναι φτιαγμένα από μη γλιστερό υλικό, αλλά παρόλα αυτά παραμένουν επικίνδυνα αν οι λουόμενοι τρέχουν σε αυτά.
Απόφυγε επικίνδυνα παιχνίδια στην πισίνα. Ένα τυχαίο γεγονός μπορεί να προκαλέσει διάσειση ή πνιγμό.
Μη χρησιμοποιείς βατραχοπέδιλα, αναπνευστήρα ή μάσκα. Μπορεί να τραυματίσεις κάποιον ή τον εαυτό σου, αν κάποιος κατά λάθος χτυπήσει τη μάσκα.
Μη μασάς τσίχλα, φαγητό ή ποτά στην πισίνα. Η χαρά και η κίνηση στο νερό μπορεί να προκαλέσουν πνιγμονή.
Μην πηγαίνεις στα βαθιά νερά εκτός κι αν είσαι καλός κολυμβητής.
Μη σπρώχνεις τους άλλους μέσα στο νερό. Ίσως χτυπήσουν το κεφάλι τους στο πλάι, στον πυθμένα ή στο έδαφος.
Μην τοποθετείς μπρατσάκια στα πόδια σου, γιατί αν τα πόδια σου σταθούν στην επιφάνεια, το κεφάλι σου θα βυθιστεί και η ανάκτηση της όρθιας θέσης θα επιτευχθεί δύσκολα.
Ποτέ μην πας για κολύμπι χωρίς άδεια.
Αν ακούσεις συναγερμό ή καταλάβεις ότι οι ναυαγοσώστες ασχολούνται με κάποιο επείγον περιστατικό, απομακρύνσου αμέσως από την κολυμβητική δεξαμενή και διευκόλυνε το έργο τους.
Σε περίπτωση που έχει τοποθετηθεί βόμβα στον χώρο του κολυμβητηρίου, πρέπει να το εγκαταλείψεις χωρίς πανικό αφήνοντας πίσω σου ανοιχτές πόρτες και παράθυρα. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, δράσε ομοίως, με την μόνη διαφορά ότι οι πόρτες και τα παράθυρα πρέπει να μένουν κλειστά για να σβήσει η φωτιά λόγω έλλειψης οξυγόνου. Και στις δύο περιπτώσεις θα πρέπει να συγκεντρωθούν όλοι οι λουόμενοι στο προκαθορισμένο ασφαλές σημείο συνάντησης έξω από το κολυμβητήριο.
Ενημέρωσε τον ναυαγοσώστη για τυχόν πρόβλημα υγείας, θεραπευτική αγωγή που μπορεί να λαμβάνεις ή άλλη ιδιαιτερότητα θα του φανεί χρήσιμη για να σε βοηθήσει αν κινδυνέψεις.
Αν κολυμπάς σε ανοιχτό χώρο, τις θερμές ημέρες προστατέψου από τον ήλιο με καπέλο, γυαλιά, μπλούζα, αντηλιακό και πίνοντας άφθονα μη-αλκοολούχα υγρά. Τις κρύες ημέρες προστατέψου με ζεστά ρούχα και σκουφί, φροντίζοντας να στεγνώσεις καλά τα μαλλιά σου κατά την έξοδο από το κολυμβητήριο.
Δώσε προτεραιότητα στην πισίνα όταν έρχονται άτομα με αναπηρία.
Σε πισίνα με διαδρομές, κολύμπα στην δεξιά μεριά για να μην συγκρουστείς με τους άλλους.

Κατάδυση στο Νερό
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος από την κατάδυση στο νερό με το κεφάλι είναι η πρόκληση κατάγματος στον αυχένα της σπονδυλικής στήλης με σοβαρές συνέπειες για τον άνθρωπο (θάνατο, μόνιμη παράλυση, σεξουαλική ανικανότητα, κοινωνική ή επαγγελματική ανικανότητα και οικογενειακή απομόνωση).
Δεν επιτρέπονται οι καταδύσεις στο νερό με κατακόρυφο βάθος λιγότερο από 1.5 μέτρα.
Η κατάδυση δεν πρέπει να επιτρέπεται από την άκρη της πισίνας κατακόρυφα (πχ όταν η πισίνα ξεπερνά σε ύψος το επίπεδο του νερού κατά 0.38μ.
Όταν υπάρχoυν, οι κατευθυντήριες γραμμές αναψυχής πρέπει να εφαρμόζονται.
Μόνο πολύ επίπεδες καταδύσεις πρέπει να επιτρέπονται στις πισίνες. Μη επίπεδη βουτιά επιτρέπεται μόνο σε πισίνες εγκεκριμένες από τη FINA.
Απαγορεύονται οι βουτιές με φόρα.
Ταμπέλες όπως «απαγορεύεται η κατάδυση» πρέπει να βρίσκονται σε όλες τις πισίνες όπου το νερό είναι ρηχότερο από 1.5μ, υπάρχει απόσταση μεταξύ επιφάνειας νερού και καταστρώματος του δαπέδου μεγαλύτερη από 0.38μ και όπου δεν είναι ασφαλής η βουτιά με το κεφάλι.
Εικονογραφημένα μέτρα ασφαλείας και γραπτές ανακοινώσεις δίνουν συμβουλές για την προτεινόμενη συμπεριφορά στα αποδυτήρια και την πισίνα.
Σε θέσεις όπου οι λουόμενοι έχουν περιορισμένη ορατότητα, οι ανακοινώσεις θα πρέπει να είναι τοποθετημένες σε ύψος 1.8μ.
Η διδασκαλία της κατάδυσης δεν θα πρέπει να γίνεται σε νερό βάθους λιγότερο από 1.8μ. Σ’ αυτό το βάθος οι αρχάριοι θα πρέπει να διδάσκονται την επίπεδη αγωνιστική κατάδυση ενώ η εκπαίδευση για το σωστό τρόπο κατάδυσης θα πρέπει να γίνεται μόνο σε καταδυτικές πισίνες που πληρούν τις προδιαγραφές της κολυμβητικής ομοσπονδίας.

Ο Δάσκαλος / Προπονητής Κολύμβησης
Ο ρόλος των δασκάλων και προπονητών κολύμβησης στην παροχή ασφάλειας των ασκουμένων στο νερό και λουομένων είναι σημαντικός και υποεκτιμημένος.
Όταν διδάσκεις μία τάξη κολυμβητών να στέκεσαι σε θέση από όπου θα μπορείς άνετα να ακούς και να βλέπεις τον καθένα.
Ποτέ μη γυρνάς τη πλάτη σου στο νερό. Πολλοί λουόμενοι μπορεί να δουν ένα περιστατικό να συμβαίνει αλλά λίγοι θα καταλάβουν ότι κάποιος πνίγεται.
Για αποτελεσματική διδασκαλία και για λόγους ασφαλείας η θέση του δασκάλου κατά τη διάρκεια του μαθήματος είναι στο πλάι της πισίνας. Ο δάσκαλος πρέπει να αντιληφθεί τη στιγμή που ένας φοβισμένος αρχάριος κολυμβητής χρειάζεται βοήθεια.
Ποτέ μην αφήνεις την τάξη σου απαρατήρητη, ακόμα και για μικρό χρονικό διάστημα. Αν υπάρχει αμφιβολία, βγάλε τους όλους έξω και πες τους να ντυθούν ενώ εσύ βρίσκεσαι έξω. Πάντοτε να αφήνεις κάποιο ικανό άτομο για να επιβλέπει. Στη περίπτωση που κανένας δεν είναι διαθέσιμος, οι μαθητές θα πρέπει να φεύγουν από το νερό και να κάθονται μακριά από το πλάι της πισίνας για μερικά λεπτά.  
Ένα από τα συνηθισμένα παιχνίδια των παιδιών νεαρής ηλικίας είναι η σκάλα της πισίνας. Είναι ωραίο μέχρι τη στιγμή που κάποιος θα κόψει το πόδι του πίσω από το σίδερο. Στα παιδιά επίσης αρέσει να παίζουν στα σκαλιά της πισίνας. Αν είναι κατασκευασμένη από αλουμίνιο ή ανοξείδωτο ατσάλι, υπάρχει ένα κενό μεταξύ των σκαλοπατιών και του τοίχου αρκετό ώστε να παγιδέψει το πόδι ενός παιδιού. Έτσι λοιπόν αυτά τα παιχνίδια πρέπει να αποφεύγονται.
Ένας δάσκαλος δεν επιτρέπεται να είναι αδιάφορος για τη φυσική κατάσταση των μαθητών. Είναι επίσης σωστό, να βρεις αν κάποιος υποφέρει από καρδιακές, αναπνευστικές ασθένειες ή επιληψία. Αυτές οι ασθένειες δεν θα πρέπει αυτομάτως να αποκλείουν τους ασκούμενους από την κολύμβηση, γιατί αυτά τα άτομα ωφελούνται από το νερό.
Τα παιδιά θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένα στο να ανταποκρίνονται στα σήματα. Μία σειρήνα ή μία σφυρίχτρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επικίνδυνες καταστάσεις, αλλά τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν ακριβώς τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Η τάξη να μετριέται πριν και κατά τη διάρκεια του μαθήματος και όταν τα παιδιά φεύγουν από την πισίνα. Αν κάποιο παιδί λείπει, μην πανικοβληθείς, αλλά κοίταξε πρώτα στον πυθμένα της πισίνας! Αυτό ίσως ακούγεται ασήμαντο, αλλά είναι πολύ πρακτικό για νεαρά παιδιά.
Βεβαιώσου ότι κανένας κολυμβητής δεν έχει μπει στο νερό πριν από σένα. Ο δάσκαλος πρέπει να είναι έτοιμος και ικανός να αφιερώσει όλη την προσοχή του στους κολυμβητές καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος.
Σε μεγάλες πισίνες με απότομη κλίση στον πυθμένα, οι αρχάριοι κολυμβητές καλό είναι να φορούν πολύχρωμα σκουφάκια, ώστε να ξεχωρίζουν από τους υπολοίπους.


Πηγή
Αβραμίδης, Σ. Επ. (2008). Εγκόλπιο Ασφάλειας &  Διάσωσης. Αθήνα: Εκδόσεις Σταμούλη.